Тураўскія саркафагі / Туровские саркофаги / Turov sarcophagi

Пры раскопках храма былі выяўленыя пахаванні ў шыферных саркафагах. Шыфер або» пирофилитовый сланец " - прыгожы высакароднага цёмна-ружовага колеру камень, які здабывалі ў Оўруцкіх кар'ерах. З шыферу старажытныя ўмельцы выраблялі розныя вырабы-жорны, тачыльныя брускі, грузілы, Прасніца, нацельныя крыжыкі. Выкарыстоўвалі шыфер пры ўзвядзенні храмаў – укладвалі падлогу. Для Сярэднявечча падобныя пахаванні былі статуснымі, так хавалі прадстаўнікоў эліты грамадства. На тэрыторыі Беларусі такія пахаванні вядомыя толькі ў Тураве. Першыя тры саркафагі былі выяўленыя М. Каргерам у 1963 годзе. Апошнія два саркафагі былі выяўленыя пры ўзвядзенні комплексу ў 2005 годзе. Самы першы шыферны саркафаг на тэрыторыі Турава быў раскапаны ў 1909 годзе на могілках Барыса і Глеба, на месцы старажытнага манастыра. Лёс гэтага саркафага невядомы, захавалася толькі інфармацыя аб яго выкрыцці – акрамя касцяка былі выяўленыя рэшткі спарахнелых залатых нітак ад перадплеччаў да каленяў. Гэты саркафаг размяшчаўся недалёка ад Кірылаўскай царквы, быў выняты і пастаўлены ў яе прытворы. У цяперашні час невядома, калі і як была разбурана царква, і як быў згублены саркафаг.

Ёсць таксама 2 цагляных саркафага. Яны размешчаны на месцы старажытнага храма. Па плане іх павінна было быць 3. У саркафагу пад блакітнай тканінай быў знойдзены шкілет дзіцяці, а пад зялёнай шкілет жанчыны гадоў 24-27. Шкілет пры выяўленні ляжаў ня суцэльна, а ў роскід. Жанчына гэтая была хворая. У яе былі пашыраныя каленныя суставы, павялічаныя вусны і вочы, шва паміж чэрапнымі пласцінамі не было, яна хварэла малакроўем, характэрнай хваробай для жыхароў таго перыяду гэтай мясцовасці. Мяркуюць, што яна была з шляхетнага роду, а ў суседнім саркафагу ляжыць прах яе дзіцяці. Нягледзячы на вісячыя кольцы на бюсце гэтай жанчыны, пры выяўленні саркафага, побач з яе шкілетам ніякіх вісячых кольцаў не было.

 

При раскопках храма были обнаружены захоронения в шиферных саркофагах. Шифер или «пирофилитовый сланец» - красивый благородного темно-розового цвета камень, который добывали в Овручских карьерах. Из шифера древние умельцы изготавливали различные изделия – жернова, точильные бруски, грузила, пряслица, нательные крестики. Использовали шифер при возведении храмов – укладывали пол. Для средневековья подобные захоронения были статусными, так хоронили представителей элиты общества. На территории Беларуси такие захоронения известны только в Турове. Первые три саркофага были обнаружены М. Каргером в 1963 году. Последние два саркофага были обнаружены при возведении комплекса в 2005 году. Самый первый  шиферный саркофаг на территории Турова был раскопан в 1909 году на кладбище Бориса и Глеба, на месте древнего монастыря. Судьба этого саркофага неизвестна, сохранилась лишь информация о его вскрытии – помимо костяка были обнаружены остатки истлевших золотых нитей от предплечий до колен. Этот саркофаг располагался недалеко от Кирилловской церкви, был извлечён и поставлен в её притворе. В настоящее время неизвестно, когда и как была разрушена церковь, и как был утрачен саркофаг.

Есть также 2 кирпичных саркофага. Они расположены на месте древнего храма. По плану их должно было быть 3. В саркофаге под голубой тканью был обнаружен скелет ребёнка, а под зелёной скелет женщины лет 24-27. Скелет при обнаружении лежал не цельно, а в разброс. Женщина эта была больной. У неё были расширенные коленные суставы, увеличенные губы и глаза, шва между черепными пластинами не было, она болела малокровием, характерной болезнью для жителей того периода этой местности. Предполагают, что она была из знатного рода, а в соседнем саркофаге лежит прах её ребёнка. Несмотря на висячие кольца на бюсте этой женщины, при обнаружении саркофага, рядом с её скелетом никаких висячих колец не было.

 

 

During the excavations of the temple, burials in slate sarcophagi were discovered. Slate or "pyrophilite slate" is a beautiful noble dark pink stone that was mined in Ovruch quarries. From slate, ancient craftsmen made various products – millstones, grindstones, sinkers, spinning wheels, body crosses. Slate was used in the construction of temples – the floor was laid. For the Middle Ages, such burials were of status, so representatives of the elite of society were buried. On the territory of Belarus, such burials are known only in Turov. The first three sarcophagi were discovered by M. Karger in 1963. The last two sarcophagi were discovered during the construction of the complex in 2005. The very first slate sarcophagus on the territory of Turov was excavated in 1909 at the cemetery of Boris and Gleb, on the site of an ancient monastery. The fate of this sarcophagus is unknown, only information about its autopsy has been preserved – in addition to the skeleton, the remains of decayed gold threads from the forearms to the knees were found. This sarcophagus was located not far from the Cyril Church, was removed and placed in its narthex. It is currently unknown when and how the church was destroyed, and how the sarcophagus was lost.

There are also 2 brick sarcophagi. They are located on the site of an ancient temple. According to the plan, there should have been 3 of them. The skeleton of a child was found in the sarcophagus under a blue cloth, and the skeleton of a woman aged 24-27 was found under a green one. The skeleton, when discovered, did not lie whole, but scattered. This woman was sick. She had dilated knee joints, enlarged lips and eyes, there was no seam between the cranial plates, she was suffering from anemia, a characteristic disease for residents of that period of this area. It is assumed that she was from a noble family, and in a nearby sarcophagus lies the ashes of her child. Despite the hanging rings on the bust of this woman, when the sarcophagus was discovered, there were no hanging rings next to her skeleton.